Krok po kroku

Budowa ogrodzenia – przepisy i porady

Ważnym elementem współtworzącym architekturę działki i uzupełniającym architekturę budynku jest ogrodzenie posesji, warto więc temu tematowi poświęcić nieco uwagi.

Na początek kilka uwag ogólnych. W myśl obowiązujących przepisów ogrodzenie nie może przekraczać granic działki wytyczonych przez geodetę. Część ogrodzenia, stanowiąca granicę z działką sąsiednią, może być inwestycją podjętą wspólnie z sąsiadem. Od strony ulicy ogrodzenie powinno być ażurowe przynajmniej od wysokości 0,6 m licząc od poziomu terenu a powierzchnia łączna prześwitów powinna stanowić przynajmniej 25% powierzchni między słupkami, chyba, że plan zagospodarowania przestrzennego lub wymagania ochrony akustycznej stanowią inaczej. Warto pamiętać, że ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt, toteż do wysokości 1,8 m nie wolno w ogrodzeniu umieszczać ostro zakończonych elementów takich jak kawałki szkła czy drut kolczasty.

Budowa ogrodzenia nie wymaga zezwolenia. Zamiar budowy ogrodzenia o wysokości większej niż 2,20m wystarczy zgłosić do Wydziału Architektury Starostwa Powiatowego. Jeżeli w ciągu trzydziestu dni od daty zgłoszenia urząd nie wyrazi sprzeciwu, budowę ogrodzenia można rozpocząć.

Siatka ogrodzeniowa

Do niedawna najpopularniejszym aczkolwiek niezbyt estetycznym rodzajem ogrodzenia było ogrodzenie wykonane z siatki. Popularność takiego ogrodzenia wynikała zarówno z niskiej ceny jak i z bardzo ubogiej jeszcze do niedawna oferty, dostępnej na rynku produktów budowlanych. Obecna oferta jest bardzo bogata a jedynym ograniczeniem w jej wyborze może być kwestia finansowa. Pewnym kompromisem pomiędzy ceną i estetyką może być wykonanie frontowej części ogrodzenia w innej technice, podczas gdy mniej reprezentacyjne części posesji mogą być ogrodzone siatką.

Siatka ogrodzeniowa jest produkowana ze stalowego drutu ocynkowanego lub powlekanego warstwą tworzywa. Siatka powlekana nie wymaga konserwacji, natomiast siatkę ocynkowaną po pewnym czasie należy pomalować. Oczka siatki mogą mieć układ diagonalny lub prosty i wymiar 5x5cm lub 6x6cm. Siatka jest sprzedawana w rulonach o długości od 15 do 25m i wysokości od 1 do 2m, choć zdarzają się również większe wysokości. Siatkę rozciąga się pomiędzy słupkami. Są to zwykle metalowe rury o przekroju okrągłym lub kwadratowym, zamknięte od góry tak, aby woda opadowa nie dostała się do ich wnętrza. Pomiędzy skrajnymi słupkami u góry i u dołu nad podmurówką rozpina się linki stalowe, naciągane przy pomocy specjalnych napinaczy. Do tych linek i do słupków mocuje się siatkę.

Na powierzchni terenu pomiędzy słupkami, przed rozpięciem siatki tworzy się niską podmurówkę, która będzie separować dolną krawędź siatki od terenu i stanowić zabezpieczenie przed wrastaniem trawy w oczka siatki. Najtańsze jest utworzenie podmurówki z betonu wylanego do utworzonej z desek formy, nieco droższe, lecz znacznie prostsze jest kupno gotowych prefabrykatów i ustawienie ich bezpośrednio na wyrównanym gruncie. Występują one najczęściej w formie belek o przekroju dwuteowym wysokości około 50cm. Prefabrykowane podmurówki z betonu mogą być barwione lub imitować naturalny kamień.

Panele

Popularnym obecnie ogrodzeniem jest ogrodzenie wykonane z paneli stalowych lub aluminiowych. Panele są gotowymi elementami ogrodzeniowymi, umieszczanymi pomiędzy słupkami. Wykonane są z pionowych płaskowników lub prętów połączonych poziomymi wzmocnieniami. Od góry pręty mogą być zakończone elementami dekoracyjnymi. Najczęściej panele i słupki są wykonane z tego samego materiału, w tym samym stylu i sprzedawane w kompletach, często jednak stosuje się również prefabrykowane słupki betonowe imitujące piaskowiec. Panele łączy się ze słupkami przy pomocy śrub. Bardzo elegancko wyglądają przęsła kute ręcznie ze stali lub żeliwa, często bogato zdobione. Jest to jednak rozwiązanie dość drogie.

Ogrodzenia murowane

Innym rozwiązaniem są ogrodzenia murowane. Ze względu na swój duży ciężar wymagają wykonania odpowiednio wytrzymałego fundamentu. Materiał, z którego można wykonać takie ogrodzenie może być bardzo różnorodny.

Efektownym rozwiązaniem jest niski murek ogrodzeniowy wykonany z kamieni polnych lub otoczaków, połączonych zaprawą cementową uzupełniony przęsłami z drewnianych sztachet rozpiętych pomiędzy wymurowanymi z kamieni słupkami. Podmurówki i słupki można również wykonać z cegły klinkierowej lub silikatowej. Tę ostatnią należy impregnować środkiem hydrofobowym, ze względu na dość dużą nasiąkliwość.

Podmurówkę i słupki można również wykonać w technologii tzw. suchego muru z betonowych kształtek zwanych popularnie puzlami. Kształtki, które swym wyglądem imitują piaskowiec łączy się ze sobą bez użycia zaprawy za pomocą odpowiednio wyprofilowanych zamków, tworząc formę, do której wlewa się beton. Powstaje w ten sposób konstrukcja stabilna, trwała i estetyczna. Słupki, tworzone przy pomocy kształtek należy dodatkowo zbroić w narożach prętami zbrojeniowymi. Zarówno słupki jak i murki wykonane z kształtek wieńczy się specjalnymi elementami systemowymi. Przestrzeń pomiędzy słupkami wypełnia się przęsłami stalowymi lub drewnianymi sztachetami.

Ogrodzenie można wykonać również z prefabrykowanych paneli betonowych, wsuwanych w pionowe bruzdy w słupkach. Panele mogą być pełne, półpełne lub ażurowe i mogą posiadać różnorodną kolorystykę. W handlu spotyka się panele betonowe o wysokości od 50 do 300cm i długości od 200 do 260cm.

PVC

Znacznie lżejsze są panele wykonane z PVC. Produkowane w bogatej gamie kolorystycznej, mrozoodporne i odporne na promieniowanie słoneczne, są oferowane w zestawach ze słupkami, które często są dodatkowo wzmacniane od wewnątrz profilami stalowymi. Panele z PVC są oferowane w różnych rozmiarach. Ich długość waha się w granicach od 150 do 230cm a wysokość od 80 do180cm. Montaż ogrodzenia jest łatwy i polega na połączeniu paneli ze słupkami przy pomocy metalowych kotew lub przez wsuniecie paneli do rowków wyprofilowanych na obrzeżach słupków.

Drewno

Tradycjonalistom można zaoferować ogrodzenie z drewnianych sztachet. Rynek oferuje drewniane panele i słupki, z których można skonstruować bardzo estetyczne ogrodzenia. Panele mają wysokość od 80 do 190cm a ich długość waha się od 100 do 180cm. Panele drewniane mogą mieć górną krawędź ukształtowaną płasko albo w formie łuku wypukłego lub wklęsłego. Płoty buduje się też z połówek bali drewnianych połączonych tak, że tworzą ukośną kratę lub ustawionych pionowo jeden przy drugim. Płoty drewniane wymagają solidnego zabezpieczenia przed działaniem czynników atmosferycznych, szkodników i grzybów.

Mury

Ogrodzenie zewnętrzne można również wykonać jako mur z kamienia lub cegły. Taki mur wymaga podstawy betonowej, toteż budowę rozpoczyna się od sporządzenia wykopu pod fundament o głębokości 40-100cm w zależności od materiału użytego do budowy muru i jego wysokości. W wykopie o szerokości około 20cm umieszcza się 20-30cm warstwę drenażową z grubego żwiru lub tłucznia a następnie wylewa się betonowy fundament. Budowę muru rozpoczyna się od narożnika. Jeśli jest to mur kamienny, wówczas na fundamencie bezpośrednio lub na warstwie izolacyjnej powinny być ułożone kamienie największe. Kolejne warstwy muszą być układane zgodnie z zasadami wykonywania murów to znaczy mijankowo na zaprawie cementowej. W podobny sposób wykonuje się mur z bloków kamiennych lub cegieł z pustaków lub bloczków betonowych. Po wybudowaniu muru i stwardnieniu zaprawy, spoiny należy wypełnić mrozoodporną zaprawą do spoinowania. Wysokość muru z pustaków może dochodzić do 2 m wysokości a zaś z bloczków betonowych do około 1,5m.

Mur można także wykonać z betonu zbrojonego prętami stalowymi. Taki mur wymaga fundamentu, zagłębionego w ziemi odpowiednio do wysokości i szerokości muru. Po stwardnieniu fundamentu wykonuje się obustronny szalunek i wypełnia go betonem. Beton układa się warstwami o grubości 10cm. Po zastygnięciu betonu szalunek usuwa się a mur do momentu całkowitego stwardnienia betonu zwilża się wodą w celu uniknięcia spękania betonu. Płaszczyznę takiego muru wykańcza się płytkami elewacyjnymi.

Dr hab. inż. Jerzy Madej